رحم : رحم از یک کیسه ماهیچه ایی و تو خالی تشکیل شده که حدود ۵/۴ سانتی متر طول داره و وزن اون هم تقریبا ۸۰ گرم می باشدو به شکل مثلث یا گلابی پهن شده است که قسمت باریکتر اون بطرف پائین و انتهای پهن تر اون رو به بالا قرار گرفته که به اون تنه رحم می گن.
رحم در بالای مجرای تناسلی (واژن)قرار گرفته و گردن اون در حدود یک سانتی متر در این مجرا داخل می شود.
تخمدان ها: غدد تناسلی و جنسی زن می باشد که عینا کار بیضه درمرد رو انجام می ده که دو عدد و به شکل یک تخم کبوتره و رنگ اون سفید مایل به خاکستریه .
مجرای تناسلی: مجرای تناسلی راهی ست که گردن رحم و در نتیجه خود رحم رو با خارج بدن مربوط می کنه و طول اون حدود ۵/۴ الی ۵ سانتی متر می باشد ودر جلوی اون مثانه قرار گرفته و در عقب هم از طریق راهی به مقعد وصل می شه و وظیفه اون دریافت منی در هنگام مقاربت جنسی و رسوندن اون به رحم و همچنین خارج ساختن خون قاعدگی می باشد.
پرده بکارت : در دختران باکره قسمت عمده مجرای تناسلی بوسیله پرده ایی بنام پرده بکارت مسدود است که غالبا درهنگام اولین مقاربت همراه با مقدار کمی خونریزی پاره می شه .این پرده در دختران به شکل های گوناگون از حیث اندازه مدخل ،شکل،ضخامت،استحکام جنس و ساختمان دیده می شه .
چنانکه در عده ایی ممکن است حتی عمل جنسی (دخول)انجام گیرد بدون اینکه پرده بکارت از بین برود ویا به اندازه ایی محکم و با دوام باشد که از تیغه جراحی کمک بگیرند.
بعضی حوادث هم می تونه باعث از بین رفتن پرده بکارت بشه و نداشتن پرده بکارت الزاما به معنی داشتن تجربه جنسی از سوی دختر نمی باشد.
در مورد ارزش پرده بکارت و مسائل اخلاقی اون د رجای دیگه تحت عنوان اخلاق جنسی می نویسم .
اندام تناسلی خارجی : منظور از این اصطلاح عضو ظاهری و خارجی تناسلی هست که شامل دولبه، و هر لب از دو لایه پوست بوجود آمده .لایه خارجی ضخیم و مثل پوست سایر نقاط بدنه ولی لایه داخلی ظریف تر و از دو طرف بهم نزدیکتر می شن و روی اندامی رو که کلیتوریس نامیده می شه و به منزله آلت تناسلی در مرد هست می پوشونه.این عضو نقطه اصلی ایجاد تحریکات جنسی در زن به شمار می آد.
آناتومی اندام تناسلی زنانه
آلت جنسی زنانه که مهبل (Vagina) نامیده میشود، از منفذ مهبلی آغاز میشود، حدود سیزده سانتی متر به داخل بدن ادامه مییابد و به دهانه رحم ( Cervix ) ختم میشود. مهبل از سه لایه بافتی تشکیل شده است. لایه سطحی آن مخاط نام دارد. لایه بعدی از بافت ماهیچهای تشکسل شده است و بیشتر در یک سوم خارجی مهبل منقبض میشود. لایه سوم از بافت پیوندی تشکیل شده است و مهبل را به ساختارهای داخلی بدن متصل می کند.
مهبل در زمانی که فرد از لحاظ جنسی تحریک نشده است به لوله پهنی می ماند که دیواره های آن روی هم جمع شده است و برخلاف تصور اغلب زنان و مردان، پیوسته به صورت “سوراخ” باز نیست. در واقع فضای بالقوه دارد. مهبل به خاطر بافت ماهیچه ای خود می تواند منبسط و منقبض شود و هنگام زایماان امکان خروج نوزاد را فراهم سازد یا با هر آلت مردانه ای سازش پیدا کند. دیواره داخلی مهبل پایانه عصبی چندانی ندارد. حدود ۹۰ درصد پایانه های عصبی نزدیک منفذ مهبل جمع شده اند. بنابراین، این بخش مهبل از دو سوم انتهایی مهبل حساس تر است.
لغزنده کننده مهبل
در حین تهییج جنسی، دیواره مهبلی با مایع مهبلی پوشیده میشود. دیواره مهبل غده ترشحی ندارد اما رگ های خونی موجود در آن در نتیجه تحریک جنسی از خون پر میشوند و با فشاری که به بافت دیواره مهبل وارد می کنند، باعث خروج مایع میان بافتی (مایعی که فضای بین سلول ها را پر کرد) به سطح دیواره مهبل میشوند. این مایع باعث لغزنده شدن سطح مهبل و راحت تر شدن دخول آلت مردانه در آن میشود. بدون این لغزنده کننده طبیعی، عمل جنسی دردناک خواهد بود. گاهی به علت جسمی یا احساسی این مایع به مقدار کافی آزاد نمیشود. کمبود هورمون یا عفونت مهبل میتواند به این مشکل بینجامد. گاهی زنانی که از قرص های ضد بارداری استفاده می کنند به این مشکل دچار میشوند؛ این قرص ها مقدار زیادی هورمون پروژسترون دارند. زن و مردی که رابطه احساسی خوبی با هم ندارند، ممکن است با این مشکل روبرو شوند. البته میزان مایع مهبلی با افزایش سن کاهش مییابد و نباید عوامل جسمی یا روحی را در آن موثر دانست.
بدن پس از یائسگی به میزان هورمون استروژن تولید می کند. این امر باعث نازک شدن قابل ملاحظه دیواره مهبل میشود. به علاوه، مهبل کوچک تر و کم عمق تر می شود و زمان بیشتری طول میکشد تا مایع مهبلی به اندازه کافی تولید شود یا تولید آن کاهش می یابد. با مشورت با پزشک که ممکن است به تجویز هورمون بینجامد، میتوان این مشکلات را تا حدودی کاهش داد.
ورزش های پس از زایمان
گاهی مهبل پس از زایمان بخشی از قوام ماهیچه ای خود را از دست می دهد و احساس میشود که شل تر و بزرگتر شده است. این وضعیت باعث میشود برخی زن ها هنگام عمل جنسی احساس لذت کم تری می کنند. مرد نیز ممکن است احساس کند دیوراه مهبل به خوبی آلت تناسلی اش را احاطه نمیکند. با انجام ورزش های ویژه ای میتوان ماهیچه های دیواره مهبل را تقویت کرد. زن باید ماهیچه هایی را که برای توقف جریان ادرار استفاده میشوند، چند بار و به مدت ۳ تا ۵ ثانیه به حالت منقبض نگه دارد. این ورزش باید در طول روز چند بار تکرار شود و میتوان آن را هنگام عمل جنسی تکرار کرد.
ساختارهای داخلی دستگاه تناسلی زن (تخمدان ها، لوله های حمل تخمک، رحم و مهبل) در یک سوم پایینی شکم قرار دارند. تخمدان ها، حاوی فولیکول هایی هستند که تخمک ها (سلول هایی که با اسپرم مرد ترکیب شده، نوزاد ایجاد می کنند) را در خود نگه می دارند. هر ماه یک تخمک بالغ شده، از تخمدان رها می شود؛ شیپور (فیمبریا) تخمک را به داخل لوله حمل تخمک هدایت می کند و از آنجا تخمک به طرف رحم رانده می شود. مهبل که مسیری با جدار عضلانی است، ارتباط رحم را با خارج بدن برقرار می سازد. ساختارهای خارجی که مجموعاً فرج نام دارند، شامل کلیتوریس حساس و چین های پوستی به نام لب هستند که ورودی مهبل و پیشابراه را محافظت می کنند. غدد بارتولن که مایعی را برای لیز کردن در حین مقاربت جنسی ترشح می کنند، درست در داخل ورودی مهبل قرار دارند.
تغییرات حاصل از بلوغ در دختران
بلوغ دوره ای است که در طی آن، مشخصات جنسی ایجاد و اعضای تناسلی بالغ می شوند. در دختران، بلوغ بین۱۰ تا ۱۴ سالگی شروع می شود و۳ تا ۴ سال طول می کشد. غده هیپوفیز شروع به ترشح هورمون هایی می کند که تخمدان ها را برای تولید هورمون های جنسی زنانه یعنی استروژن و پروژسترون، تحریک می کنند. این هورمون ها باعث ایجاد تغییرات فیزیکی از جمله بزرگی پستان ها و لگن ها و رشد موهای عانه و زیر بغل می شوند و به دنبال آن، تخمک گذاری و قاعدگی را تحریک می کنند.
چرخه قاعدگی
در طول چرخه قاعدگی، بدن زن برای بارداری احتمالی آماده می شود. این چرخه به وسیله ۴ هورمون تنظیم می شود. هورمون تحریک کننده فولیکول و هورمون لوتئینی که از غده هیپوفیز ترشح می شوند، باعث بلوغ یک تخمک در یک فولیکول و آزاد شدن آن می شود. تخمک و فولیکول آن، استروژن و پروژسترون ترشح می کنند که باعث ضخیم شدن مخاط رحم می شوند. اگر یک تخمک بارور شود، خود را وارد سطوح داخلی رحم می کند و اگر بارور نشود، در طول قاعدگی به همراه خون و سلول های حاصل از مخاط داخلی رحم، از بدن خارج می شود. این چرخه حدود ۲۸ روز طول می کشد ولی مدت زمان آن ممکن است از ماهی تا ماه دیگر و از زنی به زن دیگر فرق کند. یک چرخه قاعدگی کامل
این تصویر تغییرات حاصل در آندومتر(مخاط رحم) و تخمـدان را در طی چرخـه قاعدگی نشـان می دهد. تخمک می تواند در زمان تخمک گذاری که از فولیکول آزاد می شود، به وسیله یک اسپرم بارور گردد.
نقس پستان ها
پستان ها در تحریک جنسی نقش دارند و نقش اصلی آنها تولید شیر برای نوزادان است. در طول بلوغ، هورمون استروژن باعث رشد و تکامل پستان ها می شود. در طول بارداری، تغییرات هورمونی، پستان ها را باز هم بزرگتر می کنند و در اواخر بارداری، تولید شیر را درغده هایی به نام لوبول تحریک می کنند. این غده ها به مجاری وصل می شوند که به کانال هایی به نام آمپول ختم می شوند. آمپول در سطح نوک پستان به بیرون باز می شود. بقیه بافت پستان عمدتاً چربی است و مقدار کمی بافت همبند نیز دارد که به نگهداری پستان کمک می کند.
ساختار پستان
پستان ها عمدتاً از لوبول ها و مجاری شیر به همراه چربی و بافت همبند تشکیل می گردند. شیر از نوک پستان خارج می شود. ناحیه تیره اطراف نوک پستان آرئول نام دارد.
یائسگی
یائسگی زمانی است که چرخه قاعدگی متوقف می شود این امر معمولاً بین۴۵ تا۵۵ سالگی رخ می دهد. تخمدان ها دیگر به هورمون تحریک کننده فولیکول پاسخ نمی دهند و هورمون های جنسی زنانه (استروژن و پروژسترون) کمتری تولید می کنند. در نتیجه، تخمک گذاری و قاعدگی خاتمه می یابد. به محض این که زنـی به مرحـله یائسگی برسد، دیـگر بارور محسوب نمی شود. درست در سال های قبل و بعد از یائسگی، تغییرات هورمونی باعث ایجاد علایمی چون نوسان خلق، گر گرفتگی، خشکی مهبل و عرق کردن شبانه می گردد. یائسگی ممکن است منجر به تغییرات فیزیکی طولانی مدت مثل پوکی استخوان شود.
استخوان دچار پوکی
هورمون جنسی استروژن برای تقویت استخوان ها لازم است. غلظت پایین استروژن پس از یائسگی می تواند منجر به پوکی استخوان شود که همان گونه که در این تصویر میکروسکوپی نشان داده شده است، یک بیماری است که در آن استخوان ها تراکم خود را از دست می دهند و ممکن است نازک و شکننده شوند.